Gen 26 | CYM | STEP | Roedd newyn yn y wlad (newyn gwahanol i'r newyn ddigwyddodd pan oedd Abraham yn fyw.) A dyma Isaac yn mynd at Abimelech, brenin y Philistiaid, yn Gerar.

Genesis 26

Isaac yn twyllo Abimelech

1 Roedd newyn yn y wlad (newyn gwahanol i'r newyn ddigwyddodd pan oedd Abraham yn fyw.) A dyma Isaac yn mynd at Abimelech, brenin y Philistiaid, yn Gerar. 2 Dyma'r Arglwydd yn ymddangos i Isaac a dweud wrtho, “Paid mynd i lawr i'r Aifft. Dos i'r wlad fydda i'n ei dangos i ti. 3 Aros yn y wlad honno. Bydda i gyda ti ac yn dy fendithio di. Dw i'n mynd i roi'r tiroedd yma i gyd i ti a dy ddisgynyddion. Dw i'n mynd i wneud beth wnes i ei addo i dy dad Abraham. 4 Bydd gen ti gymaint o ddisgynyddion ag sydd o sêr yn yr awyr. Dw i'n mynd i roi'r tiroedd yma i gyd i dy ddisgynyddion di. Trwy dy ddisgynyddion di bydd cenhedloedd y byd i gyd yn cael eu bendithio. 5 Bydd hyn i gyd yn digwydd am fod Abraham wedi gwneud beth ddywedais i. Roedd yn dilyn y cyfarwyddiadau, ac yn cadw'r gorchmynion, yr arweiniad a'r ddysgeidiaeth rois i iddo.”

6 Felly dyma Isaac yn mynd i fyw i Gerar.

7 Roedd y dynion yno yn dangos diddordeb yn ei wraig. Felly dwedodd Isaac, “Fy chwaer i ydy hi.” (Roedd arno ofn dweud mai ei wraig oedd hi, rhag i'r dynion ei ladd er mwyn cael Rebeca. Roedd hi'n wraig hardd iawn.) 8 Pan oedd Isaac wedi bod yn byw yno am amser hir, digwyddodd Abimelech, brenin y Philistiaid, edrych allan o'r ffenest a gweld Isaac yn anwesu ei wraig Rebeca. 9 Dyma Abimelech yn gofyn i Isaac fynd i'w weld, a dwedodd wrtho, “Felly, dy wraig di ydy hi go iawn! Pam wnest ti ddweud, ‘Fy chwaer i ydy hi’?” Atebodd Isaac, “Roedd gen i ofn i rywun fy lladd i er mwyn ei chael hi.” 10 “Beth yn y byd ti'n meddwl rwyt ti'n wneud?” meddai Abimelech. “Beth petai un o'r dynion wedi cysgu hefo hi? Byddet ti wedi'n gwneud ni i gyd yn euog.” 11 Felly dyma Abimelech yn rhoi gorchymyn i'w bobl, “Os bydd unrhyw un yn cyffwrdd â'r dyn yma neu ei wraig, y gosb fydd marwolaeth.”

12 Dyma Isaac yn hau had ar y tir y flwyddyn honno a chafodd gnwd oedd gan gwaith cymaint yn ôl. Roedd yr Arglwydd yn ei fendithio. 13 Roedd yn ddyn llwyddiannus iawn, a daeth yn gyfoethog dros ben. 14 Roedd ganddo gymaint o ddefaid a gwartheg, a gweision, nes bod y Philistiaid yn genfigennus ohono. 15 Felly dyma'r Philistiaid yn llenwi'r pydewau dŵr i gyd gyda pridd. (Roedd y pydewau hynny wedi cael eu cloddio gan weision Abraham pan oedd Abraham yn dal yn fyw.) 16 A dyma Abimelech yn dweud wrth Isaac, “Ti'n llawer cryfach na ni bellach, felly rhaid i ti adael ein gwlad ni.”

17 Felly dyma Isaac yn mynd ac yn gwersylla wrth Wadi Gerar. 18 Roedd Isaac wedi ailagor y pydewau dŵr gafodd eu cloddio pan oedd Abraham yn fyw (Y rhai roedd y Philistiaid wedi eu llenwi ar ôl i Abraham farw.) Ac roedd Isaac wedi eu galw nhw wrth yr enwau roddodd ei dad iddyn nhw'n wreiddiol. 19 Ond pan aeth gweision Isaac ati i gloddio pydewau wrth y wadi, dyma nhw'n darganfod ffynnon lle roedd dŵr glân yn llifo drwy'r adeg. 20 Yna dechreuodd bugeiliaid Gerar ddadlau gyda gweision Isaac. “Ni piau'r dŵr,” medden nhw. Felly galwodd Isaac y ffynnon yn Esec ^{▼▼26:20 h.y. cweryl.}, am eu bod nhw wedi ffraeo gydag e. 21 Wedyn dyma nhw'n cloddio pydew arall, ac roedd dadlau am hwnnw hefyd. Felly galwodd Isaac hwnnw yn Sitna ^{▼▼26:21 h.y. gwrthwynebiad.} 22 Symudodd yn ei flaen a chloddio pydew arall, ond wnaethon nhw ddim dadlau am hwnnw. Felly galwodd y pydew hwnnw yn Rehoboth ^{▼▼26:22 h.y. digon o le}. “Mae'r Arglwydd wedi rhoi digon o le i ni, a byddwn yn llwyddo yn y wlad,” meddai.

23 Aeth Isaac yn ei flaen o'r fan honno i Beersheba. 24 Y noson honno dyma'r Arglwydd yn ymddangos iddo. Dwedodd wrtho, “Fi ydy Duw Abraham dy dad. Paid bod ag ofn, achos dw i gyda ti. Bydda i'n dy fendithio di ac yn rhoi lot fawr o ddisgynyddion i ti o achos Abraham fy ngwas.” 25 Felly dyma fe'n codi allor yno ac addoli'r Arglwydd. Gwersyllodd yno am gyfnod, a dyma gweision Isaac yn cloddio pydew yno hefyd.

26 Dyma Abimelech yn dod ato o Gerar, gydag Achwsath ei gynghorwr a Pichol pennaeth ei fyddin. 27 Gofynnodd Isaac iddyn nhw, “Pam ydych chi wedi dod yma? Dych chi'n fy nghasáu i, ac wedi fy anfon i ffwrdd oddi wrthych.” 28 Dyma nhw'n ateb, “Mae'n hollol amlwg i ni fod yr Arglwydd gyda ti. Felly dŷn ni eisiau gwneud cytundeb hefo ti. 29 Wnei di addo peidio ymosod arnon ni? Wnaethon ni ddim drwg i ti, dim ond da, a chefaist dy anfon i ffwrdd mewn heddwch. Mae'r Arglwydd wedi dy fendithio di.”

30 Felly dyma Isaac yn paratoi gwledd iddyn nhw, a dyma nhw'n bwyta ac yn yfed gyda'i gilydd. 31 Y bore wedyn dyma nhw'n codi'n gynnar ac yn gwneud cytundeb gyda'i gilydd. Wedyn dyma Isaac yn ffarwelio â nhw ar delerau da. 32 Y diwrnod hwnnw hefyd daeth gweision Isaac ato i ddweud wrtho eu bod wedi dod o hyd i ddŵr yn y pydew y buon nhw'n ei gloddio. 33 Galwodd Isaac y pydew yn Sheba. ^{▼▼26:33 gair tebyg i'r gair Hebraeg am lw,} Felly Beersheba ^{▼▼26:33 h.y. Ffynnon y Llw neu Ffynnon saith} ydy enw'r lle hyd heddiw.

Esau yn priodi gwragedd estron

34 Pan oedd Esau yn 40 mlwydd oed, priododd Judith (merch Beëri'r Hethiad), a Basemath (merch Elon yr Hethiad). 35 Roedd y ddwy yn gwneud bywyd yn ddiflas iawn i Isaac a Rebeca.